Su kıtlığı, seller ya da çok sı­caklar gi­bi tesirlerle insan haya­tına olum­suz yansıyan global iklim deği­şikliği, başka canlıla­rın hayatına da etki ediyor. Bitkilerin üre­me süreci olan tozlaşma ve biyolojik çeşitliliğe katkı­larıyla global besin güvenli­ğinde kıymetli role sahip arı­lar, iklim değişikliğinin et­kilerini yaşayan canlılar ortasında yer alıyor.

Kış aylarında kovanı ısıt­mak için “kış salkımı” düze­nine geçen arıların, sıcaklı­ğın yüksek olduğu günlerde bu tertibi bozup kovan dışı­na çıkması koloni kayıpları­na neden oldu. Kış aylarında vakit zaman hava sıcaklık­larının çok yükseldiğini ve bu durumun ülkenin farklı böl­gelerinde arı vefatlarına ne­den olduğunu söyleyen Uşak Üniversitesi Ziraat Fakül­tesi Zootekni Kısmı Öğre­tim Üyesi Prof. Dr. Nuray Şa­hinler, “Biz kış aylarında 30 santigrat derece sıcaklıklara ulaştık.

Hava sıcaklıkları 14- 15 santigrat derecelere ula­şınca arılar dışarıya uçmaya başlıyor. Kış ortasında tam kış salkımı oluşturmuşken hava sıcaklıklarının yüksel­mesiyle bir arada arıların kış salkımını bozduklarını, tek­rar kış salkımı oluşturama­dıklarını, böylece kış ka­yıplarının olduğunu, koloni­lerin söndüğünü biliyoruz. Bu kış kayıplarının yüzde 40, yüzde 50’lere vardığını göre­biliyoruz” dedi.

Yaşam alanları 100 metre üst çıktı

Şahinler, dünyanın orta­lama sıcaklığının artmasıy­la arıların hayat alanları­nın 100 metre daha üste çıktığını söz ederek, arıla­rın hava sıcaklıklarının 10-12 derece düzeyine düşmesiy­le kovan içinde bir ortada top­lanarak «kış salkımı» denilen nizama geçtiğini, en az aktivite göstererek bal tüke­tip güç ürettiklerini, bu şe­kilde kovan içi sıcaklığını 33- 35 santigrat derecede tuttu­ğunu anlattı.

Şahinler, arıların, kovan­dan çıkarak yiyecek arama­ması ve güçlü kalabilmeleri için etrafta çiçekli bitkilerin olmadığı periyotta beslen­mesi gerektiğine dikkati çe­kerek, kış kayıplarının önlen­mesi için beslenmelerinin kıymetli olduğunu vurguladı.

Kovanda, meyyit arı dahi kalmadı

İklim değişikliğine bağlı olarak gün içinde yaşanan anlık sıcaklık değişimlerinin de arıları tehdit ettiğini lisana getiren Prof. Dr. Nuray Şahinler, “Gün içinde hava çok sıcakken apansızın 20 santigrat derecelerden 10 santigrat derecelere düşebiliyor. Bu da arı kayıplarında çok değerli. Hava sıcaklığı 15 santigrat derece olmaya başlayınca arılar uçmaya çıkıyorlar. Arılar dışarıda çalışırken hava sıcaklığı aniden niyet dışarıda kalıyorlar. Kovanlarına geri dönemiyorlar. Kovan ve koloni denetimi yaptığınızda kovanda meyyit arı dahi yok” diye konuştu.

Sektörü iklim değişikliği vurdu

Türkiye’nin koloni varlığı ve bal üretimi bakımından dünyada kelam sahibi olduğunu, yılda 115 bin ton civarında bal üretimi gerçekleştirildiğini söyleyen Uşak Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuray Şahinler, koloni varlığı bakımından da Türkiye’nin dünyada birinci sıralarda yer aldığını kaydeden Şahinler, dünya genelinde yaşanan iklim değişikliklerinin arıcılık dalını de olumsuz etkilediğini belirtti.

Kaynak: Dünya